Để làm việc trong lĩnh vực kế toán, bạn cần nắm rõ những nguyên tắc cơ bản trong quá trình hạch toán, báo cáo tài chính. Vậy, các nguyên tắc kế toán đó là gì? Hãy cùng Vieclamketoan tìm hiểu nhé.
Nguyên tắc kế toán trọng yếu – Materiality concept
Nội dung nguyên tắc: Kế toán phải thu thập, xử lý, cung cấp đầy đủ những thông tin mang tính chất trọng yếu. Những thông tin không trọng yếu, ít tác động, ít ảnh hưởng đến quyết định có thể bỏ qua. Hoặc tập hợp những thông tin này vào những danh mục, khoản mục có cùng chức năng, cùng tính chất.
Ví dụ: Những khoản mục được gộp vào cùng 1 khoản mục, giải trình trong Thuyết minh báo cáo tài chính như Tài sản gồm tiền gửi ngân hàng, tiền mặt, tiền đang chuyển,…
Nguyên tắc cơ sở dồn tích – Accrual basis
Nội dung nguyên tắc: Mọi nghiệp vụ kế toán liên quan đến tài sản, nguồn vốn chủ sở hữu, nợ phải trả và doanh thu, chi phí cần được ghi chép vào Sổ kế toán. Quá trình ghi chép cần thực hiện ngay tại thời điểm phát sinh, không dựa vào cứ cứ là thời điểm thực thế thu – chi tiết.
Ví dụ: Doanh nghiệp A ghi nhận khoản thu 30 triệu đồng vào tháng 6. Nhưng thực tế khoản thu này đến tháng 7 mới được nhận tiền. Theo nguyên tắc cơ sở dồn tích, nhân viên kế toán vẫn phải ghi thông tin khoản thu này vào Sổ kế toán ở thời điểm tháng 6.
Tìm hiểu thêm: Hệ số nợ là gì – Ý nghĩa, công thức tính và những lưu ý cần biết
Nguyên tắc hoạt động liên tục – Going concern
Nội dung nguyên tắc: Mọi báo cáo tài chính phải được thành lập dựa trên cơ sở giả định doanh nghiệp đang hoạt động liên tục, sẽ tiếp tục hoạt động, kinh doanh bình thường trong tương lai gần. Doanh nghiệp không có ý định ngừng hoạt động, thu hẹp quy mô kinh doanh.
Ví dụ: Một doanh nghiệp thực hiện sản xuất nhập một thiết bị A có giá trị là 55 triệu đồng. Thuế giá trị gia tăng tính là 5 triệu đồng, chi phí vận chuyển tính là 5.5 triệu đồng, chi phí chạy thử thiết bị là 2 triệu đồng đã bao gồm thuế GTGT. Lúc này, thuế GTGT sẽ được tính theo phương pháp khấu trừ.
Thiết bị đó được A được xác định sẽ khấu hao hết trong 5 năm hoạt động liên tục. Lúc này, theo nguyên tắc kế toán liên tục, thông tin về giá trị của thiết bị A sẽ được ghi với giá trị tài sản theo giá gốc trong báo cáo tài chính. Nghĩa là nguyên giá của máy A = 55/1.1 + 2.2/1.1 + 5.5/1.1 = 57 triệu đồng.
>>> Xem thêm: Thuế Giá Trị Gia Tăng Là Gì? Cách Tính Thuế GTGT Như Thế Nào?
Nguyên tắc kế toán giá gốc – Historical cost
Nội dung nguyên tắc: Mọi tài sản phải được ghi nhận theo giá gốc. Mức giá gốc này được tính theo số tiền, khoản tương được với số tiền phải trả, đã trả. Hoặc được tính theo giá trị hợp lý của tài sản tại thời điểm được ghi nhận. Nghĩa là, mọi giá trị chỉ tiêu được phản ánh theo giá của nó tại thời điểm mua – bán tài sản đó.
Ví dụ: Ngày 1/1/20022, công ty A mua 1 chiếc xe ô tô để phục vụ cho hoạt động sản xuất, kinh doanh của m mình. Giá mua là 850 triệu chưa bao gồm thuế GTGT 10%. Chi phí lắp đặt, phát sinh khác là 33 triệu đồng đã bao gồm 10% thuế GTGT. Lúc này, giá trị ô tô tổng là 880 triệu đồng. Theo nguyên tắc giá gốc, đến ngày 12/12/2022, giá trị thị trường của xe tăng lên 950 triệu, nhưng kế toán vẫn ghi nhận giá của xe là 880 triệu, không phụ thuộc vào biến động của thị trường.
Nguyên tắc kế toán phù hợp – Matching concept
Nội dung nguyên tắc: Việc ghi nhận doanh thu, chi phí phải có tính phù hợp với nhau. Khi ghi nhận một khoản doanh thu phải đưa ra được một khoản chi phí liên quan tương ứng với nó.
Ví dụ: Khi công ty xuất kho dụng cụ sử dụng cho kỳ kế toán trong 2 tháng, giá trị xuất kho là 30 triệu. Theo nguyên tắc, cuối mỗi tháng kế toán phải có thông tin kế hoạch phân bổ công cụ dụng cụ sao cho tổng trong kỳ 2 tháng là 30 triệu.
Xem thêm: 5+ Nghiệp Vụ Kế Toán Bán Hàng Chi Tiết Nhất Trong Doanh Nghiệp
Nguyên tắc kế toán thận trọng – Prudence concept
Nội dung nguyên tắc: Kế toán cần luôn đưa ra những phán đoán, xem xét và cân nhắc kỹ lưỡng để có thể lập được ước tính kế toán trong trường hợp điều kiện không có sự chắc chắn. Thận trọng nghĩa là không lập các khoản dự phòng quá lớn, không đánh giá quá mức các giá trị, thu nhập,…
Ví dụ: Doanh nghiệp có nguồn vốn đầu tư là 5 tỷ đồng, ngày 25/11 doanh nghiệp bán 50 laptop với giá trị khoảng 500 triệu đồng. Lúc này, doanh nghiệp sẽ lập một khoản dự phòng bằng đúng giá trị của 50 laptop đó để đề phòng trường hợp sản phẩm bị trả lại do lỗi phát sinh từ nhà sản xuất.
Nguyên tắc kế toán nhất quán – Consistency
Nội dung nguyên tắc: Các chính sách, phương pháp kế toán doanh nghiệp được áp dụng phải thống nhất, nhất quán trong ít nhất 1 kỳ kế toán năm. Trường hợp phát sinh sự thay đổi phải tiến hành giải trình lý do, thông báo cho cơ quan thuế, nêu rõ ảnh hưởng của sự thay đổi đó.
Ví dụ: Các phương pháp tính khấu hao tài sản, tính giá trị hàng tồn kho,… được áp dụng và thay đổi tùy thuộc vào từng doanh nghiệp, trường hợp cụ thể.
Xem ngay: Hướng dẫn cách hạch toán hàng tồn kho đơn giản và hiệu quả nhất
Hy vọng với bài viết chia sẻ kinh nghiệm ngày hôm nay, bạn sẽ nắm rõ được các nguyên tắc kế toán và ví dụ của chúng. Bên cạnh đó, bạn cũng có thể truy cập vào TopCV nếu đang có nhu cầu tìm kiếm việc làm kế toán lương cao nhé.
